Przegląd Oświatowy nr 15/2019 O realizacji porozumienia KSOiW z rządem
Zespół negocjacyjny Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” 7 kwietnia 2019 r. w Warszawie podpisał porozumienie z rządem. Jak nauczyciele oceniają realizację porozumienia zawartego 7 kwietnia między „Solidarnością” oświatową a rządem?
Zbigniew Świerczek, Region Małopolska
Nie jesteśmy zadowoleni z postępów w realizacji porozumienia z 7 kwietnia. Są jednak konkretne pozytywne efekty naszych uzgodnień z rządem. Wynegocjowane przez nas wycofanie się rządu z obowiązujących od 1 września 2018 r. przepisów dotyczących awansu zawodowego nauczycieli daje możliwość uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego w ciągu 10 lat. Gdyby obowiązywały przepisy wprowadzone przez minister Annę Zalewską, ta droga wydłużyłaby się o 5 lat, a nauczyciel straciłby w trakcie swojej kariery zawodowej około 70–80 tysięcy złotych.
Podobnie wygląda sytuacja dotycząca oceny pracy. Przeforsowane przez nas zmiany przepisów prawnych spowodują, że nie będzie w szkołach odrębnych regulaminów kryteriów oceniania. Tym samym dyrektorzy będą oceniać pracę nauczycieli według względnie obiektywnych wskaźników.
Mamy jednak zastrzeżenia dotyczące rozwiązań prawnych związanych z dodatkiem za wychowawstwo. W trakcie naszych rozmów z rządem ustalaliśmy, że ten dodatek w kwocie minimalnej 300 zł będzie przysługiwać obligatoryjnie wszystkim nauczycielom sprawującym opiekę wychowawczą, także pracującym w przedszkolach czy np. w szkołach przyszpitalnych. Tymczasem sytuacja wygląda różnie. Niektóre gminy wypłacają dodatek wszystkim wy-mienionym nauczycielom, także tym w przedszkolach, w minimalnej kwocie 300 zł lub wyższej, a niektóre nie chcą tego robić. Pozytywne jest natomiast to, że przyznawany jest on obecnie wszystkim wychowawcom w przedszkolach. Według naszych danych wcześniej w około 30 proc. przedszkoli nie był on w ogóle wypłacany.
Punkt 5 porozumienia, mówiący o zmniejszeniu biurokracji, nie został zrealizowany. Chodzi na przykład o odbiurokratyzowanie ewaluacji czy zmniejszenie dokumentacji w procedurach awansu.
Niepokoi nas także kwestia realizacji punktu 6 porozumienia, który dotyczy zmiany systemu wynagradzania. Pensje nauczycieli miały być powiązane ze wskaźnikiem ekonomicznym i tym samym co roku automatycznie wzrastać. Nowy system płac miał być opracowany jeszcze w tym roku, a wdrożony w 2020. Jednak dotąd nie zostały nam przedłożone przez ministra edukacji założenia nowego systemu. Istnieje zatem poważna obawa, że do końca roku nie zostanie on przez rząd zaprojektowany. A to obliguje nas do powrotu do wcześniej sformułowanych przez KSOiW postulatów dotyczących wynagrodzeń, czy żądania w przyszłym roku 15-procentowej podwyżki wynagrodzeń nauczycieli.
Renata Kluska, Region Śląsko-Dąbrowski:
Porozumienie z 7 kwietnia oceniam pozytywnie. Według przewodniczącego Ryszarda Proksy rozmowy z rządem zakończyły się kompromisem. Radości z porozumienia nie kryła także wicepremier Beata Szydło. Wyjaśniła, że strona rządowa, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom nauczycieli, przystąpi do przyspieszenia zwiększania wysokości podwyżek. Z dniem 1 września br. wzrosło wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli. Ustalono także wysokość dodatku funkcyjnego na poziomie nie mniejszym niż 300 złotych. Dodatkowe zmiany dotyczą skrócenia stażu nauczycieli w awansie zawodowym, w systemie oceniania oraz dodatkowego świadczenia dla nauczycieli stażystów w wysokości 1000 złotych – na start.
Realizację wypracowanych postulatów z 7 kwietnia 2019 roku oceniam pozytywnie. To dobrze, że przynajmniej jedna z central związkowych wykazała wolę porozumienia, mając na uwadze dobro ogółu nauczycieli. Uważam, że związkowcy nauczycielskiej „Solidarności” realnie spojrzeli na sytuację istniejącą w oświacie i podjęli się trudnych negocjacji.
Należy także pamiętać o realizowanych spotkaniach szeroko rozumianego środowiska oświatowego podczas obrad przy Okrągłym Stole zarówno w Warszawie, jak i poszczególnych województwach. Jest to krok w dobrym kierunku.
Waldemar Jakubowski, Region Środkowo-Wschodni:
Najważniejszy postulat środowiska oświatowego, czyli opracowanie spójnego systemu wynagradzania nauczy-cieli, wciąż pozostaje niezałatwiony i jak na razie nic nie wskazuje, by w najbliższym czasie doczekał się realizacji. W zamian pojawiają się doniesienia o próbach obarczania nauczycieli dodatkowymi obowiązkami, na przykład o przywróceniu uprawnienia do wcześniejszych emerytur, ale z równoczesnym zwiększeniem pensum. Sposób wprowadzenia obowiązujących już podwyżek także pozostawia wiele do życzenia i budzi wątpliwości prawne, gdyż nie została podwyższona kwota bazowa obowiązująca od stycznia bieżącego roku Tym samym w dużym stopniu, jeśli nie w ogóle, zostaną zlikwidowane wypłaty z artykułu 30 a. Jednym słowem, cały czas mamy do czynienia z tendencją oszczędzania na oświacie, która nie ma wiele wspólnego z roztropnym gospodarowaniem środkami. Natomiast w ramach odbiurokratyzowania pracy nauczycieli obowiązek opracowania programów nauczania w szkołach zawodowych przerzucono na uczących w danych klasach. Można odnieść wrażenie, że działania obecnych decydentów noszą wszelkie znamiona doraźności. Jak widać, rzetelna rozmowa o funkcjonowaniu polskiej oświaty jest wciąż przed nami.
oprac. Barbara Ellwart
W numerze 15/2019
Budżetowe rozmyślania oraz łgarstwa pewnego związku nauczycielskiego (polskiego)
Wrzesień to nie tylko rozpoczęcie roku szkolnego. W tym czasie rozpoczynają się także intensywne prace nad budżetem państwa na kolejny rok. To bardzo ważna (bodaj najważniejsza) ustawa, która rozstrzyga o dochodach i wydatkach kraju. Zawarte są w niej również rozwiązania finansowe dla oświaty (jeśli zostaną uchwalone przez Sejm RP). Rozwiązania te rzutują na wiele spraw w naszym zawodzie.
więcej na str. 2
Jerzy Ewertowski
Domagamy się realizacji wszystkich punktów Porozumienia
Ocena dotychczasowych efektów rozmów z ministrem edukacji Dariuszem Piontkowskim była wiodącym tematem obrad Prezydium Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, które odbyły się 18 i 19 września br. w Warszawie. więcej na str. 5
Olga Zielińska
O realizacji porozumienia KSOiW z rządem
Zespół negocjacyjny Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” 7 kwietnia 2019 r. w Warszawie podpisał porozumienie z rządem. Jak nauczyciele oceniają realizację porozumienia zawartego 7 kwietnia między „Solidarnością” oświatową a rządem?– wypowiedzi związkowców.
więcej na str. 6
oprac. Barbara Ellwart
Głosem heretyka
Pragnąc podsumować program pozytywnym i pojednawczym przesłaniem, powszechnie znana i szanowana w środowisku osoba stwierdziła w ostatnim zdaniu swej wypowiedzi: Wszyscy się na pewno zgodzimy, że uczeń jest najważniejszy.
Już miałem zakrzyknąć, że w żadnym wypadku nie zgadzam się z tym stwierdzeniem, ale program się niestety skończył. Gdyby tak się nie stało, wywołałbym z pewnością powszechne oburzenie i zgrozę. Jak to? Jak można? Zostałbym okrzyknięty wrogiem dzieci i młodzieży.
więcej na str. 7
Waldemar Jakubowski
Tabloidowo-smartfonowe pokolenia
Efekt jest taki, że dzisiaj przeciętny nauczyciel czuje się sfrustrowany, oszukany i opuszczony. Podwyżki, jeśli je w ogóle można tak nazwać, budzą zażenowanie, bo przecież obiecywano im równe 1000 zł. Ci, którzy tak mówili, jak np. przewodniczący PO, już o tym w kampanii wyborczej nawet nie przebąkują. Nauczyciele nie potrafili obalić rządu PiS, okazali się nieprzydatni, to nie ma co na nich teraz stawiać.
Janusz Wolniak
więcej str. 13
W nawiązaniu do Szkolnych gier z historią
Związki zawodowe na całym świecie działały w przeszłości i działają obecnie wśród tych samych środowisk i posługując się tymi samymi metodami. Jednakże inaczej definiują ład społeczny, który chciałyby osiągnąć. Warto w tym aspekcie zapoznać się z wydaną przed dwoma laty przez ZNP książką „Szkolne gry z historią”, która to pozycja ukazała się dzięki wsparciu niemieckiej Fundacji im. Friedricha Eberta i przyjęła formę rozmów z wieloma osobami.
więcej na str. 13
Aleksander Kozicki
Pomnik Poległych Stoczniowców
Pomnik Poległych Stoczniowców 1970 roku w Gdańsku to niewątpliwie jeden z ważniejszych monumentów w Polsce. Na pewno wypełnia on postulat upamiętnienia ofiar Grudnia 1970 roku. Kiedy jednak powstała idea wzniesienia pomnika? Kto musiał wówczas wydać zgodę na jego wzniesienie? Jak zebrano pieniądze na jego budowę? Kiedy nastąpiło jego odsłonięcie? Kto brał w tym udział? Jaka jest symbolika monumentu? Kto jest jego autorem? Na te oraz wiele innych pytań można odpowiedzieć, zapoznając się z dokumentami przechowywanymi w Archiwum Historycznym Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.
więcej na str. 16
Łukasz Grochowski
Procedury awansowe po zmianach
W ciągu 16 lat wykonywania przeze mnie funkcji eksperta ds. awansowych Ministerstwo Edukacji Narodowej dokonało wielu zmian, ale takiego zamieszania, jakie przyniosły lata 2018 i 2019, jeszcze nie było.
więcej na str. 18
Hanna Minkiewicz
Białoruś, czyli zagadka
O historii Rzeczypospolitej Obojga Na-rodów przypomina Grodno. To tutaj między innymi rozgrywały się ostatnie akty dramatu polskich rozbiorów. Na zamku w Grodnie ostatni król Polski podpisał swą abdykację, tutaj również podczas sejmu grodzieńskiego polscy posłowie podpisali dokument zgody na II rozbiór Polski, a sejm ten z 1793 roku okazał się ostatnim w dziejach I Rzeczypospolitej.
więcej na str. 19
Dariusz Zięba