VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ „Przegląd Prawny” nr 13 z 2018 r. Poczta do prawnika
Godziny ponadwymiarowe nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin zajęć
Danuta K., członek KM POiW NSZZ „Solidarność”: Jestem zatrudniona na 9/18 i 15/30 w Specjalnym Ośrodku. Do tej pory za nadgodziny dydaktyczne płacono mi z puli 18-godzinnego pensum. W tym roku przyszła nowa pani księgowa i zaczęła naliczać za te nadgodziny (w porozumieniu z dyrekcją) z pensum łączonego, 24-godzinnego, łącznie z zastępstwami doraźnymi. Nie zostałam nawet poinformowana, sama zorientowałam się, że nagle zaczęłam zarabiać mniej. W tym roku szkolnym mój przydział to: 18/18 i 15/30. Zaczęłam szukać wspólnie z panią księgową jakiejś podstawy prawnej i znalazłyśmy w jednym czasopiśmie wzór na obliczanie wartości mojej nadgodziny, gdzie wyszło, że moje pensum to 22 godziny, a nadgodzin mam nie 9, a 11. Obecnie nie wiem, o co chodzi i nie rozumiem, dlaczego moje dydaktyczne godziny mają być mniej warte niż koleżanek i kolegów. Dodam jeszcze, że uchwała organu prowadzącego jest tak ogólnikowa, że to chyba dyrektor powinien decydować.

 

Opinia prawna
Przedstawione wyżej zagadnienie, chociaż nie nowe, wywołuje duże trudności w jego rozumieniu i interpretowaniu, o czym świadczą liczne listy i zapytania, kierowane do redakcji „Przeglądu Oświatowego” oraz do poszczególnych struktur związkowych. Zamieszczony wyżej list Czytelniczki stanowi okazję do przykładowego wyjaśnienia tej kwestii w świetle obowiązujących przepisów prawa. Obecnie kwestię tę reguluje jeszcze art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela, który upoważnia organy prowadzące szkoły jednostek samorządu terytorialnego, m.in. do określania tygodniowego, obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin zajęć. W ramach tego upoważnienia organy stanowiące JST ustalały algorytmy, tzw. „uśredniania” różnego wymiaru zajęć realizowanych przez nauczycieli w ramach jednego stosunku pracy, w celu ustalenia od jakiego wymiaru godzin zajęć będą przysługiwały nauczycielowi godziny ponadwymiarowe.
W ciągu ostatnich lat nie były zgłaszane problemy i wątpliwości przy stosowaniu przytoczonych wyżej przepisów art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela (pomimo tego, że organy prowadzące JST w różny sposób ustalały algorytmy uśredniania różnego tygodniowego wymiaru godzin zajęć realizowanych przez nauczycieli w ramach stosunku pracy, a niekiedy nawet nie podejmowały uchwał w tym zakresie. Wątpliwości i różne interpretacje pojawiły się dopiero po nowelizacji Karty Nauczyciela, wprowadzonej ustawą z dnia 27 września 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, która w dodanym do artykułu 42 ustępie 5c przeniosła te same zasady z art. 42 ust. 7 pkt 3 KN, z tym że organy prowadzące JST utraciły delegację ustawową do uśredniania różnego wymiaru godzin zajęć realizowanych w ramach jednego stosunku pracy, a przytoczony wyżej, dodany ust. 5c w art. 42 KN sam zawiera algorytm dokonywania takiego uśredniania na szczeblu ustawowym. Wtedy dopiero pojawiły się rozbieżności i różne interpretacje w rozumieniu i stosowaniu jakby nowego przepisu, o czym świadczy także zamieszczony wyżej list Czytelniczki oraz inne listy z Komisji Międzyzakładowych.
W obu przypadkach mamy do czynienia z błędną interpretacją zarówno obowiązującego do dnia 31 sierpnia 2018 r. art. 42 ust. 7 pkt 3 Karty Nauczyciela, jak i obowiązującego od dnia 1 września 2018 r. dodanego ust. 5c w art. 42 KN.
I tak, w pierwszym przypadku (…)
(cała, obszerna odp. radcy prawnego B. Soczyńskiego w: PO nr 13, str. 9-12)

Akty prawne
Nowe ustawy i rozporządzenia
* Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz. U. z 2018 r. poz. 804)
* Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 kwietnia 2018 r. sygn. akt K 6/15
(dot. ustawy o społecznej inspekcji pracy oraz ustawy - Kodeks pracy) (Dz. U. z 2018 r. poz. 830)
* Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków, form i trybu wspierania przedsięwzięć w zakresie edukacji patriotycznej i obywatelskiej dzieci i młodzieży, realizowanych w 2018 r. w ramach programu wieloletniego „Niepodległa” (Dz. U. z 2018 r. poz. 910)
* Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r. poz. 917 t.j.)
* Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 926 t.j.)
* Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2018 r. poz. 931 t.j.)
wybrała Barbara Ellwart

Bibliografia
tekstów prawnych drukowanych w „Przeglądzie Oświatowym”
od 1 stycznia do 30 czerwca 2018 r.

Nr „PO” Data wydania Tytuł
1 (561) 1.01.2018 r. * Fundusz mieszkaniowy (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (akty prawne)
2 (562) 15.01.2018 r. * Zmiany w Karcie Nauczyciela dotyczące niektórych uprawnień socjalnych nauczycieli (prawnik informuje)
* 100-lecie odzyskania niepodległości Polski (redakcja informuje)
* Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 maja 2017 r. w sprawie ustanowienia roku 2018 Rokiem Jubileuszu 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości (akty prawne)
* Wynagrodzenie za realizowane godziny ponadwymiarowe (poczta do prawnika)
* Bibliografia tekstów prawnych drukowanych w “Przeglądzie Oświatowym” od 1 września do 31 grudnia 2017 roku
3 (563) 1.02.2018 r. * Dodatkowe wynagrodzenie roczne (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2017 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2018 r. (akty prawne)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (akty prawne)
* Nowe ustawy i rozporządzenia (akty prawne)
4 (564) 15.02.2018 r. * Urlop nauczyciela pracującego w szkole feryjnej i nieferyjnej (poczta do prawnika)
* Nowa podstawa programowa dla liceum, technikum i branżowej szkoły II stopnia (MEN informuje)
* Nowe ustawy i rozporządzenia (akty prawne)
5 (565) 1.03.2018 r. * Obniżenie wysokości dodatku funkcyjnego dyrektorowi przekształconego zespołu szkół w ośmioklasową szkołę podstawową (zdaniem prawnika)
* Świadczenia kompensacyjne dla nauczyciela z likwidowanego gimnazjum (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 października 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (akty prawne)
* Dzień wolny za pracę w sobotę (poczta do prawnika)
* Nowe ustawy i rozporządzenia (akty prawne)
6 (566) 15.03.2018 r. * W sprawie rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem odchodzącym na wcześniejszą emeryturę (poczta do prawnika)
* Ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (akty oprawne)
* Nowe ustawy i rozporządzenia (akty prawne)
7 (567) 1.04.2018 r. * Czas pracy pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 stycznia 2018 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (akty prawne)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (akty prawne)
* Nowe ustawy i rozporządzenia (akty prawne)
8 (568) 15.04.2018 r. * Jak likwidowano godziny karciane (poczta do prawnika)
9 (569) 1.05.2018 r. * Urlop wypoczynkowy po urlopie dla poratowania zdrowia (poczta do prawnika)
* Urlop wypoczynkowy po urlopie zdrowotnym a przed przejściem w stan nieczynny (poczta do prawnika)
* Zmiana warunków pracy (poczta do prawnika)
* Ponowne przejście na emeryturę a nagroda jubileuszowa (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 23 marca 2017 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli szkół artystycznych, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (akty prawne)
10 (570) 15.05.2018 r. * W sprawie częściowego zwolnienia do pracy związkowej (poczta do prawnika)
* Uzupełnianie wymiaru zajęć w innej szkole (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 marca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (akty prawne)
* Nowe ustawy i rozporządzenia (akty prawne)
11 (571) 1.06.2018 r. * Urlop wypoczynkowy dyrektora szkoły i innych nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych (poczta do prawnika)
* Świadczenie kompensacyjne (poczta do prawnika)
* Podjęcie pracy w szkole po 8 latach od ukończenia studiów (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 marca 2018 r. w sprawie udzielania dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w 2018 r. (akty prawne)
12 (572) 15.06.2018 r. * W sprawie wymiaru zatrudnienia nauczyciela bibliotekarza (poczta do prawnika)
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (akty prawne)
opracowała Barbara Ellwart