W numerze 20/2019

Remanent AD 2019  („i to by było na tyle”)

I znów pojawiły się m.in. żądania, które nie zostały do tej pory zrealizowane, a które były sygnowane w pamiętnym Porozumieniu z 7 kwietnia. Najbardziej brzemienny wydaje się postulat dotyczący wynagradzania nauczycieli, czemu daje wyraz zamysł zmiany przez MEN rozporządzenia płacowego, które ma obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. Pisaliśmy o tym w ostatnim numerze. Fatalne jest to, że jeżeli nie dojdzie do nowelizacji systemu wynagradzania, to tego typu sztuczne regulacje w przyszłości trzeba będzie przeprowadzać wśród kolejnych grup zaszeregowania. Tymczasem wszytko wskazuje na to, że od września możemy (wszyscy nauczyciele) oczekiwać na 6-procentową podwyżkę. więcej na str. 3 

Jerzy Ewertowski

Jan Paweł II a stan wojenny

W numerze 18/2019

Jaki mamy klimat?

Na przyjazny klimat w oświacie czekaliśmy do zakończenia kampanii wyborczej do parlamentu narodowego. Mając w pamięci trudy wiosennych negocjacji z rządem RP, zakończonych podpisaniem 7 kwietnia Porozumienia, z nadzieją oczekiwaliśmy realizacji zawartych tam postanowień. O tym, że nie będzie łatwo, co bardziej twardo stąpający po ziemi wiedzieli od samego początku. Główne obawy realizacji Po-rozumienia dotyczą, jak można było się spodziewać, spraw związanych z finansami państwa.

W numerze 18/2019

Jaki mamy klimat?

Na przyjazny klimat w oświacie czekaliśmy do zakończenia kampanii wyborczej do parlamentu narodowego. Mając w pamięci trudy wiosennych negocjacji z rządem RP, zakończonych podpisaniem 7 kwietnia Porozumienia, z nadzieją oczekiwaliśmy realizacji zawartych tam postanowień. O tym, że nie będzie łatwo, co bardziej twardo stąpający po ziemi wiedzieli od samego początku. Główne obawy realizacji Po-rozumienia dotyczą, jak można było się spodziewać, spraw związanych z finansami państwa.

Zadusznie i na poważnie

Od 26 września br. trwa akcja Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” nagłaśniania w mediach informacji dotyczącej jej konceptu zmiany modelu wynagradzania nauczycieli. Tego dnia odbyła się bowiem duża konferencja prasowa po-święcona temu zagadnieniu, która ponowiona została 10 października. Zaraz  po tym przestrzeń publiczną obiegła informacja, że wiadomy i znany nam z poprzedniego wydania naszego pisma pewien związek nauczycielski (polski) również domaga się bliźniaczych zmian systemu wynagradzania.

więcej na str. 2

Jerzy Ewertowski

Propozycja Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania i oczekiwanie na zmianę absurdalnego systemu wynagradzania nauczycieli

W ostatnich miesiącach ujawniły się silne emocje związane z poziomem nauczycielskich uposażeń. W przestrzeni publicznej na ten temat wypowiada się wielu ludzi. Jak dotąd, od narodzin III RP, żadna z ekip politycznych nie zadbała o wypracowanie obiektywnego i godziwego zarazem systemu wynagradzania nauczycieli. Zalążki takiego modelu już kiedyś były, ale ówczesna ekipa po niespełna roku wycofała się z jego założeń, a po kilku latach (w 2009 r. i po) doszło do dalszych jego deformacji. Także obecna ekipa nie radzi sobie z tym hańbiącym zaniechaniem, ale wszyscy zgodnie twierdzą, że problem ten jest przedmiotem szczególnej troski.

W numerze 16/2019            Moje wspomnienie o Stefanie Kubowiczu

Podczas bardzo ważnych i burzliwych obrad Prezydium Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” 25 i 26 września br. (dotyczących ostatnich szlifów ws. propozycji nowego systemu wynagradzania nauczycieli) zmroziła nas wiadomość o śmierci Stefana Kubowicza. Nie przypadkiem informacja ta została przekazana przez Krzysztofa Jędrzejczyka, bez wątpienia serdecznego i najbliższego przyjaciela Stefana. Ponieważ w historii naszej krajowej struktury branżowej Stefan Kubowicz bezsprzecznie był postacią najwybitniejszą, ten numer „Przeglądu Oświatowego” zdecydowaliśmy poświęcić wyłącznie Jego Postaci.

więcej na str. 3

Jerzy Ewertowski

Nadzwyczajna Rada KSOiW

Członkowie Rady Krajowej Sekcji spotkanie Nadzwyczajnej Rady Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” (26 września br.) rozpoczęli krótką modlitwą, żegnając śp. Stefana Kubowicza, wieloletniego przewodniczącego Krajowego Sekretariatu Nauki i Oświaty NSZZ „Solidarność”, Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” oraz skarbnika Komisji Krajowej NSZZ „S”. więcej na str. 5

Olga Zielińska

Przegląd Oświatowy nr 15/2019                      O realizacji porozumienia KSOiW z rządem

Zespół negocjacyjny Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” 7 kwietnia 2019 r. w Warszawie podpisał porozumienie z rządem. Jak nauczyciele oceniają realizację porozumienia zawartego 7 kwietnia między „Solidarnością” oświatową a rządem?

Zbigniew Świerczek,  Region Małopolska

Nie jesteśmy zadowoleni z postępów w realizacji porozumienia z 7 kwietnia. Są jednak konkretne pozytywne efekty naszych uzgodnień z rządem. Wynegocjowane przez nas wycofanie się rządu z obowiązujących od 1 września 2018 r. przepisów dotyczących awansu zawodowego nauczycieli daje możliwość uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego w ciągu 10 lat. Gdyby obowiązywały przepisy wprowadzone przez minister Annę Zalewską, ta droga wydłużyłaby się o 5 lat, a nauczyciel straciłby w trakcie swojej kariery zawodowej około 70–80 tysięcy złotych.

Podobnie wygląda sytuacja dotycząca oceny pracy. Przeforsowane przez nas zmiany przepisów prawnych spowodują, że nie będzie w szkołach odrębnych regulaminów kryteriów oceniania. Tym samym dyrektorzy będą oceniać pracę nauczycieli według względnie obiektywnych wskaźników.

Mamy jednak zastrzeżenia dotyczące rozwiązań prawnych związanych z dodatkiem za wychowawstwo. W trakcie naszych rozmów z rządem ustalaliśmy, że ten dodatek w kwocie minimalnej 300 zł będzie przysługiwać obligatoryjnie wszystkim nauczycielom sprawującym opiekę wychowawczą, także pracującym w przedszkolach czy np. w szkołach przyszpitalnych. Tymczasem sytuacja wygląda różnie. Niektóre gminy wypłacają dodatek wszystkim wy-mienionym nauczycielom, także tym w przedszkolach, w minimalnej kwocie 300 zł lub wyższej, a niektóre nie chcą tego robić. Pozytywne jest natomiast to, że przyznawany jest on obecnie wszystkim wychowawcom w przedszkolach. Według naszych danych wcześniej w około 30 proc. przedszkoli nie był on w ogóle wypłacany.

Przegląd Oświatowy nr 4/2019

 O realizacji porozumienia KSOiW z rządem

Zespół negocjacyjny Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” 7 kwietnia 2019 r. w Warszawie podpisał porozumienie z rządem. Jak nauczyciele oceniają realizację porozumienia, które dotyczyło: I. Podwyżki wynagrodzeń nauczycieli; II. Skrócenia ścieżki awansu zawodowego i powrotu do oceny pracy sprzed września 2018 r., z uwzględnieniem opinii rady rodziców; III. Dodatkowego świadczenia dla młodych nauczycieli „na start”; IV. Ustalenia w przepisach minimalnej kwoty dodatku za wychowawstwo w wysokości 300 zł; V. Zmniejszenia uciążliwości pracy wynikającej z nadmiernej dokumentacji szkolnej; VI. Zmiany systemu wynagradzania nauczycieli do 2020 roku, w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi.

W numerze 13/2019:  Burzliwe wakacje – co dalej?  Bądźmy czujni

Okazuje się, że okres urlopowy (w przypadku nauczycieli w wakacje) wcale nie musi być czasem odpoczynku i odprężenia. Minione letnie miesiące obfitowały w liczne napięcia i niekiedy silne emocje. Dotyczy to także naszej redakcji, która do tej pory boryka się z problemami lokalowymi (i nie tylko). Momentami o kwestie te można by zapytać jak Hamlet: być albo nie być? Miejmy jednak nadzieję, że rzecz będzie miała swój w miarę szczęśliwy finał. By nie zapeszać – na razie tylko tyle o tym. 

więcej na str. 2

Jerzy Ewertowski

Dodatek za wychowawstwo w przedszkolach

Ministerstwo Edukacji Narodowej, odnosząc się do żądań Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w sprawie realizacji porozumienia z 7 kwietnia 2019 r. między „Solidarnością” i rządem, a w szczególności naszych pytań w przedmiocie dodatku za wychowawstwo nauczycieli przedszkoli, przedstawiło swoje stanowisko w tej sprawie.

więcej na str. 3

Przegląd Oświatowy nr 12/2019    Porozumienie KSOiW „S” z rządem

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania 7 kwietnia w Centrum Partnerstwa Społecznego „Dialog” w Warszawie podpisała porozumienie z rządem. Czy to porozumienie jest satysfakcjonujące?

Anna Dobropolska,  Region Wielkopolska:

Tak, podpisane porozumienie jest satysfakcjonujące, dlatego że przewodniczący Ryszard Proksa wypełnił zadanie, które postawiła przed nim Rada Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ  „Solidarność”. W tamtym momencie nasze postulaty zostały spełnione, a teraz przed nami są kolejne trudne negocjacje, które – głęboko wierzę – pozytywnie skończą się dla związkowców. Przede wszystkim przewodniczący Proksa wykazał się ogromną odpowiedzialnością za nauczycieli – w przeciwieństwie do prezesa ZNP.       

 Dariusz Zięba,  Region Rzeszowski:   Uważam, że podpisane 7 kwietnia porozumienie między Krajową Sekcją Oświaty i Wychowania a rządem jest jak najbardziej korzystne dla nauczycieli i pracowników oświaty. Pozwala ono na wzrost płac i stanowi dobrą podstawę do dalszych rozmów w sprawie nowego systemu wynagradzania nauczycieli.  

Jolanta Zawistowicz,  Region Małopolski:

W numerze 11/2019

Ojciec Święty z „Solidarnością” – „Solidarność” z Ojcem Świętym

O wystawie poświęconej Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II, która będzie otwarta 3 czerwca 2019 r. przed Salą BHP w Gdańsku, z Joanną Lewandowską z Archiwum Historycznego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” i kuratorką wystawy – rozmawia Barbara Ellwart.

więcej na str. 2

Okrągły stół edukacyjny już bez „Solidarności”

W drugiej turze rozmów okrągłego stołu edukacyjnego, która odbyła się 30 kwietnia w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, uczestniczyła, podobnie jak i w pierwszej, Monika Ćwiklińska, członek Prezydium Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Obrady, będące kontynuacją sesji plenarnej zorganizowanej 26 kwietnia na Stadionie Narodowym, koncentrowały się wokół tematów: Nauczyciel w systemie edukacji, Jakość edukacji, Nowoczesna szkoła, Uczeń w systemie edukacji oraz Rodzic w systemie edukacji.

Prezydium KSOiW NSZZ „S”, które obradowało 7–8 maja w Warszawie, negatywnie oceniło zarówno samą formułę prowadzonej debaty, jak i przypadkowo dobrane gremium i zdecydowało o zaprzestaniu uczestnictwa w kolejnych spotkaniach okrągłego stołu. Poniżej przedstawiamy stanowisko prezydium i wypowiedź uczestniczki drugiej tury rozmów.

więcej na str. 5

Przegląd Oświatowy nr 10/2019

Dzień pracy nauczyciela:  Jak wygląda dzień Pani pracy? Jakie obowiązki, prace – poza godzinami lekcyjnymi – musi Pani wykonywać? Czego nauczyciele oczekują za swoją ciężką, odpowiedzialną pracę?

Maria Z.,  nauczycielka w liceum ogólnokształcącym:

Od ponad dwudziestu lat pracuję w liceum ogólnokształcącym, nie z przypadku, ale z wyboru, bo lubię młodzież. Jestem nauczycielem dwóch przedmiotów maturalnych, oprócz tego, a może przede wszystkim, wychowawcą oraz przewodniczącą zespołu przedmiotowego. Na brak pracy nie mogę więc narzekać, choć moje pensum wynosi w tym roku tylko 20 godzin, bo tak zadecydował dyrektor szkoły. W szkole spędzam jednak znacznie więcej czasu. Na bieżąco uzupełniam dokumentację (z dziennika elektronicznego nie wolno nam korzystać w domu), najczęściej po zajęciach, bo na przerwach pełnię dyżury lub poświęcam czas moim uczniom.  Do tego dochodzą jeszcze dwie godziny nauczania indywidualnego w domu ucznia. Dobrze, że mieszkam w pobliżu szkoły, więc nie tracę czasu na dojazdy. Co najmniej raz w miesiącu mamy posiedzenie Rady Pedagogicznej, zaczynające się przeważnie o godzinie 15.30, a kończące czasami nawet o 20.30. W tym momencie muszę wspomnieć o szkoleniach, które często są po prostu stratą czasu, bo prelegent nie jest należycie przygotowany albo też tematyka nie przystaje do naszych rzeczywistych potrzeb. Coraz częściej zdarzają się posiedzenia rady – zapowiadane z jedno- lub dwudniowym wyprzedzeniem, na których obecność również jest obowiązkowa.

Strajk w czasie matur

Jak Pani/Pan ocenia organizowanie strajku w czasie klasyfikacji uczniów przed maturą i podczas egzaminów maturalnych?

Agata Adamek,  Region Świętokrzyski:

Sprawowanie funkcji nauczyciela i wychowawcy zobowiązuje do tego, by być przy uczniach, niezależnie od sytuacji. Prawdziwi nauczyciele takie postawy reprezentowali nawet w ekstremalnych warunkach. Nasuwa się tu oczywiście postawa Janusza Korczaka. I choć daleka jestem od stwierdzenia, że zawód nauczyciela to misja, a bliższa stwierdzeniu, że powinno to być dobre rzemiosło, uważam że odstąpienie od obowiązku klasyfikowania i egzaminowania jest mocno przesadzone i wynika z pewnego rodzaju „ po-mroczności umysłów” i otępienia, które są wynikiem kreowanej przez jakieś siły propagandy. Uważam, że wszyscy Ci, którzy eskalują ten konflikt popełniają ogromny błąd.  Czas egzaminów maturalnych w naszej cywilizacji „wyścigów”, kiedy to jeden punkt czy jeden procent może zdecydować nie tylko o karierze zawodowej i szczęściu, ale także o zdrowiu młodego człowieka, to czas dużej odpowiedzialności kadry pedagogicznej. W sytuacji ogromnej presji, której podlega nastolatek, odstąpienie lub pozostawienie go bez pomocy jest nieludzkie. Czas egzaminów – zwłaszcza maturalnych – to wielka mobilizacja całych rodzin. Bywa tak, że w niektórych domach podporządkowuje się dosłownie wszystko, by stworzyć optymalne warunki dziecku przygotowującemu się do egzaminu maturalnego. Jest sprawą zupełnie naturalną zwłaszcza dla gatunku homo sapiens, że osobniki dorosłe chronią swoje potomstwo? Czy to stwierdzenie jest wciąż aktualne?  

Doba za krótka

Jak wygląda dzień pracy nauczycieli? Jakie obowiązki, zadania – poza godzinami lekcyjnymi – muszą wykonywać nauczyciele? Czego nauczyciele oczekują za swoją ciężką, odpowiedzialną pracę?

Marcin Kowal,  nauczyciel wychowania fizycznego w LO i w Zespole Szkół Techniczno-Zawodowych,  Region Małopolska: 

Specyfika pracy nauczyciela, niezależnie od nauczanego przedmiotu, wy-maga wielu dodatkowych godzin zajęć, choćby przygotowania miejsca pracy przed lekcjami. Na przykład ja przychodzę do szkoły co najmniej pół godziny wcześniej i przygotowuję sprzęt do ćwiczeń, sprawdzam stan tego sprzętu – w związku z BHP, wietrzę salę gimnastyczną, sprawdzam szatnie, czy jest tam bezpiecznie i czy wszystko jest gotowe do wejścia uczniów. Następnie przebieram się w strój sportowy oraz udaję się po dziennik do pokoju nauczycielskiego. Potem mam dyżur na korytarzu w szkole lub w szatniach przy sali gimnastycznej. Po zajęciach dydaktycznych z uczniami wpisuję tematy, oceny i uwagi do tradycyjnego lub elektronicznego dziennika.

Przegląd Oświatowy nr 7/2019

Słowa poparcia dla strajkujących w Krakowie

O ogólnopolskim proteście pracowników oświaty i wychowania zrzeszonych w NSZZ „Solidarność mówią członkowie Rady Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Związkowcy z całego kraju popierają akcję zainicjowaną przez Sekcję Oświaty NSZZ „Solidarność” Regionu Małopolskiego między innymi dlatego, że przeprowadzenie takiego protestu umożliwia rozwiązanie problemów dotyczących wynagrodzenia i poprawy warunków pracy pracowników oświaty bez obciążania uczniów skutkami tej walki.

Dobropolska Anna, Region Wielkopolska:

Oczywiście popieram ogólnopolski protest „Solidarności” pracowników oświaty i wychowania. Wyrażam aprobatę dla tej formy protestu, jaka ma miejsce w Krakowie, ponieważ nie włącza ona uczniów w sprawy dorosłych. Głęboko wierzę, że rząd pochyli się nad postulatami NSZZ „Solidarność”. Popieram stanowisko przewodniczącego Piotra Dudy i przewodniczącego Ryszarda Proksy, by realizować scenariusz wypracowany przez Komitet Protestacyjno-Strajkowy Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Nie jestem zwolenniczką współpracy z ZNP.