Przegląd Oświatowy nr 11/2018  Nowa kadencja – trudne zadania

W maju odbyły się wybory do władz Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Nowe władze wraz z przewodniczącym Ryszardem Proksą zostały wybrane na kadencję 2018–2022. Jaki wpływ będzie miał wybór nowych władz Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania na kierunek działań oświatowej „Solidarności”? Jaką drogą będzie podążała oświatowa „Solidarność” przez najbliższe cztery lata?

Jerzy Ewertowski, Region Warmińsko-Mazurski: Nowa kadencja w NSZZ „Solidarność” na lata 2018–22 stawia przed Krajową Sekcją Oświaty i Wychowania bardzo trudne zadania. Dotyczą one zarówno poczynań zewnętrznych oraz tych, które trzeba przeprowadzić wewnątrz Związku. Te również mogą okazać się istotne, kto wie, czy dla skuteczności nawet nie ważniejsze. Bowiem od niemal dwóch lat daje się zauważyć pewien podział w Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania. Podział ten obejmuje kilka obszarów i nie chciałbym wysilać się na ich wymienianie, ale na pewno pęknięcie to dotyczy koncepcji i strategii działań władzy wykonawczej naszej Krajowej Sekcji branżowej w kontaktach z rządem RP. Pewna grupa związkowców w zdecydowany sposób (niekiedy nawet dość agresywny) domaga się już nawet od kilkunastu miesięcy radykalnych metod protestu. Ta grupa wydaje się być w mniejszości. Z kolei pozostali uznają, że jakkolwiek formuła rozmów z minister Zalewską, nawet wobec jej niesłowności, momentami nawet nieuczciwości negocjacyjnej, powinna w kluczowych sprawach zostać wsparta autorytetem najwyższych struktur NSZZ „Solidarność” i przenieść się na wyższy poziom władzy, tej decyzyjnej czyli na przykład Premiera. Ale to wymaga czasu.Bo ani władza związkowa, ani tym bardziej szef rządu nie są na zawołanie. Chociaż rezydenci i obecnie opiekunowie niepełno-sprawnych zdyscyplinowali najwyższe czynniki państwowe. To stawia przed Prezydium, a szczególnie przewodniczącym KSOiW duże wy-zwanie dla zachowania jedności Krajowej Sekcji. Nie możemy trwonić energii na jałowe spory wewnętrzne. Niemniej obserwuję coraz bardziej zdecydowaną i radykalną postawę członków Związku. Stąd można przypuszczać, że nastąpi bardziej jednoznaczne działanie. Na zewnątrz z kolei należy podjąć wszelkie starania dotyczące tego, do czego związki zawodowe zostały powołane. Przede wszystkim dążyć trzeba do zwiększenia środków finansowych na edukację, by uregulować zaniechania płacowe w stosunku do pracowników oświaty w ostatnich kilku latach. Walny Zjazd Delegatów Krajowej Sekcji OiW NSZZ „Solidarność” potwierdziło słuszność decyzji Rady Krajowej Sekcji wyrażonej w Rydzynie 16 lutego br. (a koncepcja jest autorstwa Prezydium) dotyczącej zmiany systemu wynagradzania nauczycieli w oparciu o wskaźniki makroekonomiczne w ten sposób, by również nauczyciele mogli korzystać z dobrodziejstw wzrostu gospodarczego. Pamiętać tu trzeba o pracownikach administracji oświatowej i obsługi. Ich system płacowy jest również niesprawiedliwy i demotywujący. Ponadto należy dążyć do racjonalnych zasad finansowania zadań edukacyjnych w oparciu o standardy dotyczące nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych.

W numerze 10/2018

„Solidarność” wzywa rząd do konstruktywnego dialogu

Chcemy konstruktywnego dialogu z rządem

Prezydium Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” podczas obrad 10 kwietnia 2018 r. po raz kolejny wezwało rząd do konstruktywnego dialogu ze stroną związkową. Przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność” Ryszard Proksa zapowiedział, że jeśli nie będzie satysfakcjonujących efektów dialogu z rządem, to NSZZ „Solidarność” podejmie akcję protestacyjną. Jakie działania powinna podjąć „Solidarność” wobec niezadowolenia z efektów negocjacji z MEN? – wypowiedzi związkowców
więcej na str. 3

Podziękowanie Szanowni Państwo, Koleżanki, Koledzy, Przyjaciele, pragnę poinformować Was, że podjąłem decyzję o zakończeniu swojej aktywnej działalności w strukturach NSZZ „Solidarność”. W związku z powyższym serdecznie dziękuję Wszystkim, którzy w czasie mojej działalności związkowej wspomagali mnie w pracy na rzecz środowiska oświatowego. Współpracowaliście ze mną zarówno podczas wykonywania codziennych obowiązków w Związku, jak i w trakcie spotkań w zespołach do spraw: kształcenia zawodowego, układu zbiorowego pracy administracji i obsługi, układu zbiorowego pracy dla nauczycieli – tak na poziomie krajowym, jak i Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” – i zawsze byliście gotowi do pomocy. Jest mi niezmiernie miło, że mogłem przez blisko 25 lat pracować z ludźmi tak oddanymi i poświęcającymi się dla naszego środowiska. Myślę, że Pan Bóg da i z niektórymi z Was będzie mi dane się spotkać, bo przecież z członkostwa w NSZZ „Solidarność” nigdy nie zrezygnuję. Jeszcze raz dziękuję za współpracę i serdecznie Wszystkich pozdrawiam. Ze związkowym pozdrowieniem Wasz znajomy, kolega i przyjaciel Krzysztof Jędrzejczyk
więcej na str. 4

Przegląd Oświatowy nr 9/2018

O nowych aktach prawnych

Publikowane są nowe akty prawne i projekty – dotyczące oświaty, m.in. organizacji roku szkolnego, kwalifikacji nauczycieli, oceny pracy nauczycieli, szkolnictwa artystycznego, podręczników… Jakie uwagi na temat nowych aktów prawnych formułują nauczyciele?

Ewa Roszyk, Region Wielkopolska: Rada Międzyregionalnej Sekcji Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Wielkopolska negatywnie opiniuje projekt rozporządzenia w sprawie kryteriów dokonywania oceny pracy nauczycieli. Zaproponowane w projekcie kryteria budzą następujące zastrzeżenia: po pierwsze – spełnienie większości kryteriów w 40-godzinnym czasie pracy jest niemożliwe, biorąc pod uwagę codzienne obowiązki nauczyciela, wynikające choćby z nadmiernej biurokracji; po drugie – rozporządzenie nie zawiera kryteriów, które mogliby spełnić nauczyciele oddelegowani do pracy w związkach zawodowych, co wyklucza tę grupę nauczycieli; po trzecie – zaproponowane kryteria nie są możliwe do spełnienia w różnych typach szkół – w niektórych szkołach będą łatwe do osiągnięcia, w niektórych nie, ponieważ będzie to zależało od tego, jaki jest dyrektor; a ponadto – nauczyciele będą rywalizować między sobą, co stanowi ryzyko po-wstawania niezdrowej rywalizacji. Rada Międzyregionalnej Sekcji postuluje podjęcie działań dążących do tego, by dokonywanie oceny pracy nauczycieli odbywało się co pięć lat. W świetle obowiązujących przepisów dyrektor w ramach sprawowanego nadzoru systematycznie ocenia pracę nauczyciela, między innymi poprzez obserwację zajęć przez niego prowadzonych.

W numerze 8/2018

Międzynarodowy Szczyt Zawodu Nauczyciela Na VIII Międzynarodowym Szczycie dotyczącym Zawodu Nauczyciela (International Summit on the Teaching Profession, ISTP), który odbywał się od 21 do 23 marca w Lizbonie, spotkali się przedstawiciele największych oświatowych związków zawodowych, aby rozmawiać o nowych wyzwaniach, przed jakimi staje zawód nauczyciela. NSZZ „Solidarność” reprezentował przewodniczący Krajowej sekcji Oświaty i Wychowania Ryszard Proksa, Ministerstwo Edukacji Narodowej – podsekretarz stanu Maciej Kopeć. więcej na str. 3

W sprawie sytuacji płacowej pracowników oświaty

Przegląd Oświatowy nr 7/2018

Konieczna zmiana systemu płac

Priorytetem w negocjacjach Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z Ministerstwem Edukacji Narodowej jest zmiana systemu wynagradzania nauczycieli. Dlaczego „Solidarność” domaga się zmiany systemu wynagradzania? Dlaczego dla nauczycieli jest to niezwykle ważne?

Bogusława Buda, Region Rzeszowski: Członkowie naszego Związku są jak najbardziej za tym, aby uległ zmianie system wynagrodzeń nauczycieli i żeby był uzależniony od średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W końcu nie musielibyśmy być uzależnieni od innych i można by powiedzieć, że wreszcie nauczyciel godnie zarabia. To, że teraz minimalna płaca wynosi 2100 złotych, a nauczyciel stażysta zarabia 2294 złotych, świadczy o tym, jak niedoceniany jest zawód nauczyciela. Za chwilę nikt nie będzie chciał pracować w szkole.

W numerze 6/2018
Mijanka z panią minister

Związek jest zdeterminowany. Przedstawiliśmy już rok temu nasz postulat wraz z koncepcją zmiany sytemu wynagrodzeń nauczycieli. Mimo zapewnień słownych minister Zalewskiej, że to temat ważny, którym trzeba będzie się zająć, nie jest to odzwierciedlone w faktycznych działaniach MEN. Pani minister skutecznie omija temat. Stąd też i stanowisko Prezydium, domagające się od minister Anny Zalewskiej nie tylko zajęcia się tematem pensji nauczycieli, a konkretnie rozpoczęcie merytorycznej dyskusji zmierzającej do zmiany sytemu wynagrodzeń w oświacie, ale także przedstawienie nam informacji dotyczących harmonogramu negocjacji i prac poświęconych temu tematowi. Chcemy rozmawiać konkretnie o konkretach. Dość mijanki, mydlenia nam oczu, grania na zwłokę. Jeśli pani minister oczekuje z naszej strony, że będziemy ją i jej zapewnienia poważnie traktowali, niech w podobny sposób i z nami postępuje. Ryszard Proksa
więcej na str. 3

Przegląd Oświatowy nr 5/2018

Podsumowanie 2017 roku i plany na 2018 rok

Co w 2017 roku powiodło się w oświacie, a czego nie udało się załatwić? Czego nauczyciele oczekują w 2018 roku?

Grażyna Bojarowska, Region Słupski: Miniony rok 2017 uważam za bardzo trudny. Nie sądzę, byśmy mogli mówić o jakimś spektakularnym sukcesie na linii związek – ministerstwo. Wynika to z faktu rozbieżności pierwotnych deklaracji tak pani minister Zalewskiej, jak i rządu. Mimo szumnych deklaracji zniesienia zapisu artykułu 42 nadal nauczyciele pracują bez gratyfikacji finansowych. Podobnie wygląda sytuacja z podwyżkami nauczycieli. Mowa była o jednorazowej 15-procentowej podwyżce od stycznia 2018 roku, a nie od kwietnia 2018 i rozłożonej na trzy lata po 5 procent. Wiele emocji do dziś wzbudza także połączenie awansu zawodowego z oceną pracy nauczyciela oraz jego wydłużenie, procedura przyznawania urlopu dla poratowania zdrowia, mechanizm przyznawania dodatku za wyróżniającą pracę dla nauczycieli dyplomowanych czy obniżenie wysokości środków przeznaczanych na doskonalenie i dokształcanie nauczycieli. W tym zakresie czujemy się bardzo rozczarowani i zawiedzeni postawą pani minister.

W numerze 4/2018

Inauguracja drugiego etapu prac Zespołu Formuły uzgodnieniowej podczas prac Zespołu do spraw statusu zawodowego pracowników oświaty, powrotu do niezrealizowanych postulatów, a przede wszystkim zmiany systemu wynagradzania uwzględniającego znaczny wzrost płac nauczycieli oraz innych pracowników edukacji domagali się przedstawiciele Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” podczas inauguracji drugiego etapu prac Zespołu. Jerzy Ewertowski
więcej str. na 3

Minister Zalewska w Gdańsku

Minister edukacji narodowej Anna Zalewska 2 lutego, po spotkaniu z przedstawicielami samorządów terytorialnych w Gdańsku, spotkała się ze związkowcami z „Solidarności” oświatowej Regionu Gdańskiego. Spotkanie odbyło się w ramach cyklu zebrań zapowiedzianych przez Krajową Sekcję Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Wcześniej dwie debaty odbyły się w Katowicach i we Wrocławiu. Stąd też obecność na spotkaniu przewodniczącego Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania Ryszarda Proksy. O oczekiwaniach związkowców i wystąpieniu pani minister w Gdańsku mówi Wojciech Książek – przewodniczący Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.
więcej na str. 4

Przegląd Oświatowy nr 3/2018

Podsumowanie 2017 roku i plany na 2018 rok

Co w 2017 roku powiodło się w oświacie, a czego nie udało się załatwić? Czego nauczyciele oczekują w 2018 roku?

Wiesława Stec, Region Środkowo-Wschodni: Oczekiwania członków naszego Związku były na pewno dużo większe, niż otrzymaliśmy w finale systematycznych dwuletnich negocjacji z Ministerstwem Edukacji. Jednym z czytelnych i niezaprzeczalnych sukcesów, jakie osiągnął nasz Związek, to określenie w Karcie Nauczyciela pensum dla specjalistów oraz wzmocnienie szkolnictwa zawodowego, między innymi poprzez zapewnienie większych środków finansowych na ten cel i włączenie w ten proces pracodawców. W wielu innych sprawach to były tylko pozorne ruchy pani minister Zalewskiej, która skutecznie uśpiła czujność związkowców, przeciągając prowadzone negocjacje tak, aby zdążyć wprowadzić nie do końca doprecyzowaną reformę oświaty. W ten sposób zapewniła sobie skuteczny parasol ochrony ze związku NSZZ „Solidarność”. Tak naprawdę to jeszcze w listopadzie 2017 roku miałam nadzieję, że pani minister wprowadzi zapisy do ustaw i rozporządzeń, które Związek przedstawiał w negocjacjach, a które skutecznie uporządkowałyby bałagan w przepisach prawa oświatowego. Niestety, tak się nie stało. Jedną z większych porażek dla nas było wprowadzenie w Karcie Nauczyciela zmiany zapisu dotyczącego likwidacji „godzin karcianych”, który spowodował dowolną interpretację przez poszczególnych dyrektorów szkół i frustrację nauczycieli, że kolejny raz ich zlekceważono – a „godziny karciane” w praktyce nadal istnieją.

Przegląd Oświatowy nr 2/2018

Podsumowanie 2017 roku i plany na 2018 rok

Co w 2017 roku powiodło się w oświacie, a czego nie udało się załatwić? Czego nauczyciele oczekują w 2018 roku?

Agnieszka Rzeszewska,

Region Podlaski:

Rok 2017 budził wielkie nadzieje „Solidarności” oświatowej. W Polsce pojawił się od dawna oczekiwany wzrost gospodarczy, wielu ludziom zaczęło się lepiej powodzić. Program 500 + dał solidne wsparcie rodzicom na rozwój ich dzieci.

Sądziliśmy, że i nam nauczycielom i całemu środowisku związanemu z edukacją znacznie się polepszy. Tymczasem wzrosły apetyty wielu grup społecznych i musimy poczekać na podwyżki. Oczekiwaliśmy 15-procentowego wzrostu wynagrodzeń od 1 stycznia 2018 roku, a do-staniemy 5-procentowy – 1 kwietnia. Do tego doszło wydłużenie stażu i nowa procedura ubiegania się o urlop zdrowotny, ocena pracy co trzy lata, uznaniowość w przyznawaniu dodatku za wyróżniającą pracę dla nauczycieli dyplomowanych, mniejsze środki na doskonalenie zawodowe.

Sukcesem NSZZ „Solidarność” jest zapewne znaczne ograniczenie pracy za darmo w ramach zlikwidowanych na papierze „godzin karcianych”, ujednolicenie pensum dydaktycznego pedagoga, logopedy czy psychologa oraz doradcy zawodowego i nauczyciela wspomagającego, usunięcie z systemu stanowiska  asystenta nauczyciela zatrudnianego na podstawie Kodeksu Pracy, umożliwienie kontynuowania stażu przy zatrudnieniu poniżej pół etatu.

Nauczyciele oczekują niezmiennie godziwej płacy za swoją misję. To zawód szczególny, od którego wymaga się dużo więcej empatii, wrażliwości, poświęcenia i stałego doskonalenia. Od 1 stycznia różnica w wynagrodzeniu między nauczycielem startującym w zawodzie po pięciu latach studiów, a pracownikiem bez żadnych kwalifikacji będzie wynosiła 190 zło-tych. Czy to zachęca do podejmowania pracy w naszym zawodzie?

Szczególny zawód zasługuje na szczególe traktowanie.

Poprawa jakości musi wiązać się z dobrą płacą i szacunkiem.

Przegląd Oświatowy nr 1/2018

Podsumowanie 2017 roku i plany na 2018 rok

Co w 2017 roku powiodło się w oświacie, a czego nie udało się załatwić? Czego nauczyciele oczekują w 2018 roku?

Ewa Roszyk, Region Wielkopolska: To był bardzo pracowity i trudny rok. Niepokój towarzyszył wielu nauczycielom. Trudno mówić o wielkich sukcesach, niewątpliwie parę spraw udało się załatwić. Udało się doprowadzić do ujednolicenia pensum dla nauczycieli „specjalistów”. To dla tej grupy zawodowej bardzo ważne.

Przegląd Oświatowy nr 20/2017

Rok 2017 – rok negocjacji z MEN i rok rozczarowań

Mija rok 2017, rok wielkich zmian w edukacji. Jak układała się współpraca oświatowej „Solidarności” z Ministerstwem Edukacji Narodowej? Co udało się wynegocjować, a jakie postulaty Związku nie zostały zrealizowane? Jakie będą najważniejsze zadania Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania w nadchodzącym 2018 roku?– wypowiedzi członków Prezydium KSOiW NSZZ „Solidarność”. 

Ryszard Proksa, przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność”: Miniony rok był bardzo trudny. Przeprowadziliśmy wiele rozmów z Ministerstwem Edukacji Narodowej, były spotkania, negocjacje. Ale efekty są, z przykrością to stwierdzam, niezadowalające.

Przegląd Oświatowy nr 19/2017

500+ dla nauczycieli

Co Pani/Pan sądzi o planie wprowadzenia 500+ za wyróżniającą pracę dla nauczycieli dyplomowanych?

Bogusława Buda, Region Rzeszowski: Jeśli chodzi o projekt wprowadzenia 500+ za wyróżniającą pracę dla nauczycieli dyplomowanych, to uważam, że to nie jest dobry pomysł. Mimo spełnienia wymagań, to jest oceny wyróżniającej i posiadania stopnia nauczyciela dyplomowanego, przyznanie 500+ będzie opierało się na uznaniowości, subiektywizmie czy nawet widzimisię dyrektora. Nie wiemy, czy nie będzie jakiegoś limitowania w przyznawaniu 500+, a jednostki samorządu terytorialnego mogą mówić, że nie ma pieniędzy. Jest jeszcze dużo niewiadomych, a środowisko nauczycielskie łatwo jest skłócić; dowodem na to jest dodatek motywacyjny. Zamiast 500+ lepiej podnieść nasze płace do średniej krajowej.

Przegląd Oświatowy nr 18/2017

Batalia o podwyżki trwa

Jakie działania powinien podjąć NSZZ „Solidarność”, zważywszy, że nie dochodzi do porozumienia w sprawie podwyżek dla nauczycieli?

Dorota Kaczmarek, Region Częstochowski: Moim zdaniem przedstawiciele Prezydium Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania powinni dalej prowadzić rozmowy z minister edukacji narodowej Anną Zalewską i premier Beatą Szydło. Dobrym rozwiązaniem jest zaangażowanie w nasze problemy negocjacyjne Komisji Krajowej i jej przewodniczącego Piotra Dudy. Wszelkie protesty i manifestacje nie są dobrym rozwiązaniem, ponieważ pojawiają się na nich ludzie skompromitowani, przedstawiciele totalnej opozycji, z którymi NSZZ „Solidarność” raczej nie jest po drodze. Przez ostatnie osiem lat dużo jeździliśmy do Warszawy, członkowie naszego Związku są już tym trochę zmęczeni. Jeśli jednak Rada Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania podejmie decyzję o organizowaniu manifestacji i protestów, wówczas Sekcja Oświaty w Częstochowie również weźmie w nich udział.