Zdaniem prawnika

Ważne zmiany w ustawie o związkach zawodowych – część III

W „Przeglądzie Oświatowym” z dnia 1 lutego 2019 r. omówiliśmy definicję osoby wykonującej pracę zarobkową oraz najważniejsze zmiany wprowadzone ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych ustaw od art. 1 do art. 25 ustawy związkowej. Natomiast w „Przeglądzie Oświatowym” z 1 marca 2019 r. zostały omówione kolejne zmiany.

Zwolnienie od pracy dla pełnienia funkcji związkowej

Zamieszczony poniżej art. 31 ustawy związkowej, traktujący o zwolnieniach od pracy dla pełnienia funkcji związkowej, wnosi niewielkie zmiany w stosunku do stanu dotychczasowego. Zostały zachowane w nim dotychczasowe zasady zwalniania z obowiązku świadczenia pracy lub zwalniania od pracy celem wykonywania funkcji związkowej w zależności od ilości członków danej organizacji związkowej. Zmiana polega na tym, że uprawnienie do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy lub zwolnienia od pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługuje osobom (…)

Zdaniem prawnika

Ważne zmiany w ustawie o związkach zawodowych – część II

W „Przeglądzie Oświatowym” z dnia 1 lutego 2019 r. omówiliśmy definicję osoby wykonującej pracę zarobkową oraz najważniejsze zmiany wprowadzone ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych ustaw od art. 1 do art. 25 ustawy związkowej. 

 VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ                              „Przegląd Prawny” nr 4 z 2019 r.

Zdaniem prawnika           W sprawie wynagrodzenia za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy do pełnienia funkcji związkowej

OPINIA PRAWNA

W związku z Pana wystąpieniem w sprawie wysokości wynagrodzenia za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w pełnym wymiarze zajęć do pełnienia funkcji związkowej w Międzyzakładowej Organizacji Związkowej NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania w Z. za okres obecnej kadencji, przedkładamy poniższą opinię prawną.

(…)                                                       (opinia radców prawnych B. Soczyńskiego i T. Gryczana w: PO nr 4, s. 13-14)

Poczta do prawnika

Zapłata za nadgodziny

Regina Z., przewodnicząca OM POiW NSZZ „Solidarność”: Czy w przypadku dnia opieki nad dzieckiem zdrowym nauczycielowi należy się zapłata za nadgodziny w danym dniu?

(…)                                                       (odpowiedź radcy prawnego B. Soczyńskiego w: PO nr 4, s. 14)

Informujemy

Nowy pomnik historii

„Gdańsk – Stocznia Gdańska, miejsce narodzin Solidarności”

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ          „Przegląd Prawny” nr 3 z 2019 r.

Prawnik informuje

Ważne zmiany w ustawie o związkach zawodowych oraz w przepisach wykonawczych do tej ustawy

Ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1608) zostało wprowadzonych szereg zmian w stosunku do jej tekstu jednolitego, zamieszczonego w Dzienniku Ustaw z 2015 r. poz. 1881. Kompleksowe omówienie tych zmian wymagałoby szerszego opracowania do nowego brzmienia ustawy o związkach zawodowych, uwzględniającego zmiany wprowadzone powyższą ustawą. 

W niniejszym opracowaniu ograniczamy się do omówienia zmian kierunkowych wprowadzonych ustawą zmieniającą oraz zamieszczamy poniżej dwa akty wykonawcze do zmienionej ustawy. Jest to podyktowane sytuacją, że zarówno zmiany do ustawy o związkach zawodowych weszły w życie, z wyjątkiem jednego przepisu, z dniem 1 stycznia 2019 r., jak i wspomniane dwa rozporządzenia weszły w życie w całości z tym samym dniem. Rozporządzenia dotyczą trybu udzielania i korzystania ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej, przysługującego osobie wykonującej pracę zarobkową… – rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 2323) oraz trybu udzielania urlopu bezpłatnego pracownikowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy… – rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 2358).

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ

„Przegląd Prawny” nr 2 z 2019 r.

 

NSZZ „Solidarność” informuje
Wynagrodzenie za czas urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela, który przed rozpoczęciem urlopu wyraził zgodę na ograniczenie wymiaru zajęć.
W ostatnim okresie odżyła sprawa wysokości wynagrodzenia za czas urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela, który przed rozpoczęciem tego urlopu wyraził zgodę na ograniczenie wymiaru zajęć w trybie art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela. W tych sprawach stosowana jest przez dyrektorów szkół błędna praktyka przyznawania zmniejszonego wynagrodzenia, dostosowanego do zmniejszonego wymiaru zajęć.
W związku z tym Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w piśmie z dnia 21 listopada 2018 r. wystąpiła do Pani Minister Edukacji Narodowej o urzędowe wyjaśnienie tej kwestii i wydanie opinii w tym zakresie. W powyższym piśmie Krajowa Sekcja załączyła, jako materiały pomocnicze, artykuł na ten temat, opublikowany w „Przeglądzie Oświatowym z dnia 1 października 2012 r. oraz zawartą w tym piśmie analizę prawną według aktualnego stanu prawnego.
W świetle tych materiałów oraz wcześniejszych wypowiedzi w tym zakresie MEN i Państwowej Inspekcji Pracy nie ulega żadnych wątpliwości, że nauczycielowi za czas urlopu dla poratowania zdrowia (…)

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ

„Przegląd Prawny” nr 1 z 2019 r.

Poczta do prawnika
Wynagrodzenie za pracę w godzinach ponadwymiarowych
Tomasz H. przewodniczący Organizacji Międzyzakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”: Nauczycielom wychowania fizycznego w projekcie organizacyjnym szkoły na bieżący rok szkolny zaplanowano jeden dzień wolny w ciągu tygodnia.
Dyrektor szkoły często zobowiązuje do pracy tych nauczycieli w ich dzień wolny, nie płacąc im dodatkowo. Najczęściej są to wyjazdy na zawody.
Czy dyrektor ma do tego prawo i czy powinien nauczycielom zapłacić?
(…)
(odp. radcy prawnego B. Soczyńskiego w: PO nr 1, str. 13)

Poczta do prawnika
Dodatek za wysługę lat dla nauczyciela zatrudnionego jednocześnie w kilku szkołach
Monika R., przewodnicząca Komisji Międzyzakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”: Nauczyciel emeryt zatrudniony jest w jednej szkole od połowy października 2018 roku na 13/18 etatu, a w innej szkole pracuje od 1 września 2018 r. w wymiarze 6/18 etatu.
Czy nauczyciel w każdej ze szkół powinien otrzymać dodatek za wysługę lat?
(…)
(odp. radcy prawnego B. Soczyńskiego w: PO nr 1, str. 13)

Kalendarz roku szkolnego 2018/2019
(…)
(kalendarz roku szk. opr. na podst. materiałów MEN i CKE w: PO nr 1, str. 14)

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ

 

„Przegląd Prawny” nr 20 z 2018 r.

Poczta do prawnika

Czas pracy pedagoga i doradcy zawodowego

Zbigniew D., członek OM POiW NSZZ „Solidarność”: Jestem nauczycielem dyplomowanym, do końca ubiegłego roku szkolnego zatrudnionym w szkole podstawowej na pełny etat 20/20 godzin tygodniowo. W związku ze zmniejszeniem liczby oddziałów w maju bieżącego roku, dyrektor dał mi do podpisania porozumienie zmieniające umowę o pracę. Zmiany dotyczą rodzaju umówionej pracy: jako pedagog szkolny – 16,28/20 godzin, jako nauczyciel przedmiotu doradztwo zawodowe – 3,72/20.

Czy dokonane przez dyrektora wyliczenie jest prawidłowe?

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ

„Przegląd Prawny” nr 17 z 2018 r.

Poczta do prawnika
Dodatek funkcyjny za wychowawstwo w oddziale przedszkolnym
W związku z e-mailami Przewodniczącego KM POiW NSZZ „Solidarność” w K. i nadesłanymi materiałami w sprawie dodatku funkcyjnego dla wychowawców przedszkoli oraz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych przedkładam poniższe stanowisko.

Uchwałą Rady Miasta K. z września 2018 r. w sprawie ustalenia regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków (dalej: regulaminu dodatkowego wynagradzania nauczycieli) oraz regulaminu stanowiącego załącznik do tej uchwały, z mocą obowiązującą od września 2018 r. i zamieszczoną tam tabelą dodatków funkcyjnych, jako nauczycieli uprawnionych do otrzymywania dodatku funkcyjnego wykazano jedynie stanowisko wychowawcy klasy z pominięciem wychowawców oddziałów w przedszkolach oraz oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych – jak to miało miejsce w dotychczasowych regulaminach. Podstawą do takiego rozstrzygnięcia miało być pismo MEN z dnia 14 czerwca 2005 r., według którego „nauczyciele przedszkoli nie są uprawnieni do dodatku za sprawowanie opieki wychowawczej nad oddziałem przedszkolnym. Do nabycia prawa do dodatku funkcyjnego z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy konieczne jest wykonywanie dodatkowych zadań ponad te, które wiążą się z zakresem obowiązków nauczyciela. Nauczyciele przedszkolni nie są wychowawcami w rozumieniu par. 5 pkt 2 lit. a rozporządzenia MEN z dnia 31 stycznia 2005 r. (Dz. U. z 2014 r., poz. 426, ze zm.).

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ

„Przegląd Prawny” nr 16 z 2018 r.
Poczta do prawnika
Zatrudnienie na czas określony
Aleksandra Z., zastępca przewodniczącego Komisji Międzyzakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”: Zostałam zatrudniona w publicznej szkole podstawowej na zastępstwo na cały okres trwania zajęć, czyli od początku września 2018 roku do 30 czerwca 2019 roku. Kilka dni temu przeczytałam na jednej ze stron edukacyjnych, że z nauczycielem zatrudnionym na cały okres trwania zajęć (cały rok szkolny) należy podpisać umowę o pracę na cały rok szkolny, łącznie z wakacjami – jako należnym urlopem w naturze. Poinformowałam o tym dyrektora i poprosiłam o zmianę mojej umowy w tym zakresie, jednak dyrektor odmówił, uzasadniając odmowę tym, że nauczycielka, którą zastępuję, jest na urlopie zdrowotnym do końca czerwca, w związku z tym nie może zatrudnić dwóch osób na tym samym stanowisku w tym samym czasie.
Czy rzeczywiście powrót tej pani z urlopu wyklucza moje zatrudnienie do 31. sierpnia, czy prawa nauczyciela, którego zastępuję, wykluczają moje prawo do urlopu w naturze?
(…)
(odp. radcy prawnego B. Soczyńskiego w: PO nr 16, str. 13)

Poczta do prawnika
W sprawie wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ   „Przegląd Prawny” nr 15 z 2018 r.

Zdaniem prawnika
Jak likwidowano godziny karciane – wnioski
W „Przeglądzie Oświatowym” z dnia 15 kwietnia 2018 r. zamieściliśmy obszerny artykuł mający charakter opinii prawnej, pt. „Jak likwidowano godziny karciane”, przedstawiając w nim przebieg odchodzenia od obowiązkowego nieodpłatnego realizowania przez nauczycieli dodatkowych zajęć edukacyjnych, czyli tzw. godzin karcianych.
W końcowej części tego artykułu obiecaliśmy poinformować Czytelników o wynikach merytorycznej dyskusji w sprawie zmiany do art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela, o co Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” zwróciła się do pani minister Anny Zalewskiej w odniesieniu do przedstawionej pani minister analizy prawnej zamieszczonej w powyższym artykule. Pomimo ponaglenia Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania w piśmie z dnia 22 marca 2018 r. żadna dyskusja ani żadne negocjacje w tej sprawie do czasu obecnego nie zostały podjęte przez MEN. Natomiast sprawa ta znalazła swój finał w piśmie pani minister z dnia 28 sierpnia 2018 r., którego kopię przekazała Premierowi Rządu Mateuszowi Morawieckiemu. W piśmie tym minister Zalewska podała, że „zdjęto z nauczycieli ustawowy obowiązek realizacji tzw. godzin karcianych, dających sposobność zlecania nauczycielom realizacji nieodpłatnych zadań edukacyjnych w ramach nieewidencjonowanego czasu pracy”. Jednocześnie w innym miejscu na zakończenie tej kwestii pani minister apeluje: „W związku z docierającymi sygnałami o przypadkach naruszania tych przepisów (art. 42 ust. 2 pkt 2 KN), zwracam się do Państwa z prośbą o współpracę w umocnieniu właściwego funkcjonowania regulacji dotyczących czasu pracy i objęcie pomocą nauczycieli, wobec których są one nieprzestrzegane. Ministerstwo ze swojej strony deklaruje podjęcie ścisłej współpracy w tym zakresie z Państwową Inspekcją Pracy”.
W ten sposób ma być zakończona likwidacja „godzin karcianych”, co w rzeczywistości oznacza, że sprawa likwidacji „godzin karcianych” wróciła do punktu wyjścia. Reakcją na taką likwidację „godzin karcianych” było udzielenie pani minister czerwonej kartki podczas demonstracji związkowej „Solidarności”, przeprowadzonej przed gmachem Ministerstwa Edukacji Narodowej w dniu 15 września 2018 r., podczas której wśród innych postulatów była podnoszona sprawa likwidacji „godzin karcianych”; do której trzeba będzie wrócić, być może w innym układzie.
Tymczasem na dzień obecny sprawa wygląda tak, jak ją przedstawili nauczyciele na facebooku.

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ
„Przegląd Prawny” nr 14 z 2018 r.   Poczta do prawnika

W sprawie wymiaru zatrudnienia w oddziale przedszkolnym szkoły podstawowej
Maria D., członek KM POiW NSZZ „Solidarność”: W szkole jako nauczyciel pracuję kilkanaście lat, zdobywając kolejne stopnie awansu zawodowego. Obecnie jestem nauczycielem dyplomowanym i w placówce, w której jestem zatrudniona aktualnie pracuję od 2006 roku. W 2007 r. zostałam w tej placówce zatrudniona na czas nieokreślony, w wymiarze etatu 22/22, na stanowisku nauczyciela przedszkola. Po kilku latach moje zatrudnienie uległo przekształceniu w zatrudnienie przez mianowanie – nauczyciel mianowany przedszkola. Kilka lat temu, na mocy aneksu do umowy i za moją zgodą, zostałam przeniesiona do szkoły podstawowej do 31 sierpnia 2018 roku. W tym roku, w okresie tworzenia arkusza organizacyjnego, obecny dyrektor rozmawiał ze mną na temat mojego powrotu do przedszkola, do grupy 6-latków i kontynuacji procesu nauczania w powierzonej grupie przez 4 lata, aż do klasy 3 szkoły podstawowej – taka organizacja została wdrożona przez poprzedniego dyrektora. Na taką propozycję wyraziłam zgodę, ponieważ nie zmieniała ona warunków umowy o pracę. W czerwcu, po zakończeniu rekrutacji do przedszkola otrzymałam na radzie pedagogicznej informację o przydziale w grupie 5-latków z pensum nauczycielskim 25/25 etatu i ustnym zapewnieniem o kontynuacji grupy przez 5 lat, aż do 3 klasy szkoły podstawowej. Wyjaśniam, że na takie rozwiązanie nie wyraziłam zgody, jednak dyrektor zasłania się względami organizacyjnymi. Nie otrzymałam pisemnego wypowiedzenia warunków zatrudnienia 22/22 etatu. Aktualnie w mojej placówce nie ma miejsca sytuacja likwidacji, wręcz przeciwnie – przyjmowani są nowi nauczyciele do przedszkola. Moja interwencja polubowna w postaci rozmowy po radzie pedagogicznej, jak również pisemna, nie zmieniła decyzji dyrektora.
Proszę o wyjaśnienie mojej sytuacji prawnej związanej z zatrudnieniem na stanowisku nauczyciela oraz odpowiedź na pytania.
Czy dyrektor może bez zgody nauczyciela dyplomowanego, zatrudnionego na czas nieokreślony przez mianowanie, przydzielić mu w przedszkolu pensum inne niż w umowie, bez wypowiedzenia warunków zatrudnienia do 31 maja 2018 r.?
Jaki rodzaj porozumienia (co do rozliczenia pensum) powinien zostać zawarty pomiędzy nauczycielem a dyrektorem, jeśli nauczycielowi nie zostały terminowo wypowiedziane warunki zatrudnienia: 22/22 (25/22) czy 25/25 wymiaru godzin dydaktycznych, gdyby nauczyciel zgodził się na prowadzenie grupy 5-latków?
Jaki wymiar etatu obowiązuje w grupie mieszanej 5-latków i 6-latków, jeśli w przewadze są pięciolatki, a organ prowadzący nie ustalił uchwałą pensum w grupie mieszanej?
(…)
(odp. radcy prawnego B. Soczyńskiego w: PO nr 14, str. 9 i 10)

Akty prawne
Rozporządzenie
Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 29 maja 2018 r.
w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego1)
(Dz. U. z 2018 r. poz. 1133)

Na podstawie art. 6a ust. 12 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967) zarządza się, co następuje: (…)
(całe rozporządzenie w: PO nr 14, str. 10-12)

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ „Przegląd Prawny” nr 13 z 2018 r. Poczta do prawnika
Godziny ponadwymiarowe nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin zajęć
Danuta K., członek KM POiW NSZZ „Solidarność”: Jestem zatrudniona na 9/18 i 15/30 w Specjalnym Ośrodku. Do tej pory za nadgodziny dydaktyczne płacono mi z puli 18-godzinnego pensum. W tym roku przyszła nowa pani księgowa i zaczęła naliczać za te nadgodziny (w porozumieniu z dyrekcją) z pensum łączonego, 24-godzinnego, łącznie z zastępstwami doraźnymi. Nie zostałam nawet poinformowana, sama zorientowałam się, że nagle zaczęłam zarabiać mniej. W tym roku szkolnym mój przydział to: 18/18 i 15/30. Zaczęłam szukać wspólnie z panią księgową jakiejś podstawy prawnej i znalazłyśmy w jednym czasopiśmie wzór na obliczanie wartości mojej nadgodziny, gdzie wyszło, że moje pensum to 22 godziny, a nadgodzin mam nie 9, a 11. Obecnie nie wiem, o co chodzi i nie rozumiem, dlaczego moje dydaktyczne godziny mają być mniej warte niż koleżanek i kolegów. Dodam jeszcze, że uchwała organu prowadzącego jest tak ogólnikowa, że to chyba dyrektor powinien decydować.

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ „Przegląd Prawny” nr 12 z 2018 r. Poczta do prawnika
W sprawie wymiaru zatrudnienia nauczyciela bibliotekarza
Anna K., przewodnicząca Koła POiW NSZZ „Solidarność”: Od wielu lat pracuję jako nauczyciel bibliotekarz w liceum ogólnokształcącym. Od kilku lat mam ograniczony wymiar zatrudnienia do 0,8 etatu. Wynika to z tego, że organ prowadzący wystosował do dyrektorów szkół wytyczne dotyczące sporządzania arkuszy organizacyjnych i zawarł w nich m. in. normy zatrudniania bibliotekarzy szkolnych, ustalając liczbę uczniów przypadających na 1 etat bibliotekarza – na 600. (…)

VADEMECUM WIEDZY PRAWNICZEJ „Przegląd Prawny” nr 11 z 2018 r.

Poczta do prawnika Urlop wypoczynkowy dyrektora szkoły i innych nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych
Tomasz D., przewodniczący Międzyzakładowej Komisji Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”: Proszę o wyjaśnienie i interpretację prawną art. 64 ust. 2a Karty Nauczyciela, w związku ze zmianą dotyczącą urlopu dyrektora, wicedyrektora oraz nauczycieli pełniących w szkole kierownicze stanowiska. Z tą prośbą zwróciła się jedna z nauczycielek, której to dyrektor Zespołu Szkół przydzielił pełnienie funkcji kierownika zajęć praktycznej nauki zawodu.
Czy dyrektor, wicedyrektor oraz nauczyciele pełniący w szkole kierownicze stanowiska mogą wykorzystać urlop w dniach poza okresem ferii zimowych i letnich oraz uwzględnić ten fakt w planie urlopu?
Jaki jest wymiar dzienny czasu pracy tych osób w czasie, kiedy pozostali nauczyciele mają urlop (ferie zimowe i wakacyjne) lub gdy występują dni (tak zwane dyrektorskie) wolne od zajęć dydaktycznych, przerwy świąteczne, np. 2 maja?
Czy jest to uzależnione od zniżki etatowej w związku z pełnioną funkcją (np. kierownik kształcenia praktycznego ma zniżkę – 14 godzin)?